Znajdź
Znajdź instalatoraZnajdź
Znajdź instalatora

Ciśnienie wody w kotle gazowym – od czego zależy i jakie są przyczyny wahań

Bezproblemowe działanie każdego kotła gazowego jest związane z koniecznością zapewnienia prawidłowego ciśnienia czynnika grzewczego w instalacji. Problemy związane z utratą ciśnienia i znacznymi wahaniami jego wartości należą do najczęstszych przyczyn interwencji serwisowych. W wielu przypadkach można ich jednak uniknąć. Przeczytaj nasz tekst, aby sprawdzić, jak to zrobić.

Sprawdź, jak uregulować ciśnienie w kotle gazowym

Z tekstu dowiesz się:

  • dlaczego w kotle gazowym spada ciśnienie,
  • jak ustawić ciśnienie w kotle,
  • jakie konsekwencje może mieć nieprawidłowa regulacja.

W dzisiejszych czasach niemal wszystkie kotły gazowe (takie jak Thelia Condens) konstruowane są do pracy w ramach zamkniętego układu centralnego ogrzewania. Nic dziwnego – taki układ zapewnia większą trwałość urządzeń, które nie są narażone na stałe dostarczanie reaktywnego tlenu inicjującego procesy korozyjne. Nadciśnienie zabezpiecza układ przed przedostawaniem się powietrza, a wyposażenie w postaci naczynia wzbiorczego sprawia, że konieczność uzupełnienia układu nowym czynnikiem grzewczym (najczęściej wodą wodociągową) jest ograniczona do minimum. Każdy nowy litr wody trafiającej do układu to nowa porcja rozpuszczonego tlenu oraz węglanów wapnia i magnezu, które po wytrąceniu się stanowią tzw. kamień kotłowy. Kamień kotłowy jest zaś niebezpieczny dla wszystkich urządzeń grzewczych, może powodować punktową korozję, a jego warstwa osadzająca się na wymiennikach powoduje pogorszenie wymiany ciepła i przegrzew skutkujący wyłączeniem kotła. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak można temu zapobiec.

Spadek ciśnienia wody w kotle gazowym – jakie są jego przyczyny?

Dlaczego spada ciśnienie wody w piecu gazowym, właściwie zwanym kotłem? Sprawdźmy, czym jest to spowodowane:

  • Nieszczelnością, a w konsekwencji wyciekiem czynnika z układu.
  • Czynnościami serwisowo-instalacyjnymi, np. procesem odpowietrzania grzejników.
  • Uszkodzonym lub nieprawidłowo wyregulowanym naczyniem wzbiorczym. W tym przypadku widocznym możliwym objawem są także znaczne skoki ciśnienia wody w kotle gazowym.
  • Błędnym wskazaniem ciśnienia, wynikającym np. z usterki czujnika poziomu wody w kotle.

Wyciek czynnika to zjawisko stosunkowo rzadkie w już eksploatowanej instalacji, mającej za sobą kilka sezonów pracy. Zdecydowanie częściej ma miejsce w przypadku nowych instalacji, w okresie tuż po pierwszym uruchomieniu układu. Newralgicznymi punktami są w szczególności wszelkie połączenia skręcane rozłączne – uszczelniane na uszczelkę lub konopie z pastą. Aby uniknąć przykrych niespodzianek w momencie eksploatacji, należy wcześniej wykonać próbę szczelności. Próbę najlepiej jest wykonać metodą cieczową z odpowiednimi wartościami ciśnienia w zależności od rodzaju instalacji.

W przypadku układu eksploatowanego od dłuższego czasu najczęstszą przyczyną wycieku jest perforacja wynikająca np. z procesów korozyjnych. Taka perforacja może mieć miejsce także w samym urządzeniu grzewczym, np. jego wymienniku. W małych instalacjach o niedużej pojemności wodnej już niewielki wyciek płynu potrafi w znaczący sposób wpłynąć na wysokość ciśnienia. Taki wyciek może być niemal niezauważalny i mieć postać powolnego kapania, gdzie ciecz w szybkim czasie ulega procesowi parowania. Warto zatem zwracać uwagę na wszelkiego rodzaju zabrudzenia i plamy, które mogą być jego objawem.

Odpowietrzanie instalacji to czynność, która często powoduje upust czynnika, a co za tym idzie, spadek ciśnienia w kotle gazowym. Grzejniki obecne w obrocie handlowym wyposażone są najczęściej w ręczne odpowietrzniki, których zamknięcie powinno nastąpić w momencie, gdy z odpowietrznika zaczyna uchodzić woda. Dochodzi wtedy do utraty czynnika, a w konsekwencji – spadku ciśnienia i konieczności dopuszczenia wody.

Ciśnienie w kotle gazowym – jak je uregulować?

Uszkodzone lub nieprawidłowo wyregulowane naczynie wzbiorcze to codzienność w pracy każdego serwisanta urządzeń grzewczych. W instalacjach zamkniętych przeponowe naczynie wzbiorcze pozwala kompensować wzrost objętości cieczy, który jest następstwem wzrostu temperatury czynnika grzewczego. Większość wiszących kotłów gazowych jest wyposażona już fabrycznie w takie naczynie. Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku będzie ono wystarczające. Każdorazowo jego pojemność powinna być bowiem dobrana indywidualnie, najlepiej poprzez stosowne obliczenia zawarte w projekcie instalacji grzewczej. W uproszczeniu – im większe są pojemność wodna i temperatura robocza instalacji, tym większa będzie wymagana pojemność naczynia wzbiorczego. Oprócz pojemności ważne jest także prawidłowe ciśnienie w piecu gazowym, profesjonalnie nazywanym kotłem, czyli wstępne ciśnienie poduszki gazowej w naczyniu. Należy je wyregulować jeszcze przed napełnieniem układu i do tego celu w instalacjach domowych można się posłużyć poniższymi wzorami:

ciśnienie wstępne (pw) = wysokość statyczna instalacji (mierzona od jej najwyższego punktu do miejsca podłączenia naczynia) + 0,3 bar, przy czym minimalne ciśnienie wstępne powinno wynosić nie mniej niż 0,75 bar, jednocześnie ciśnienie napełniania instalacji (pn) = pw + 0,5 bar, przy czym nie powinno wynosić mniej niż 1,2 bar.

Jak zwiększyć ciśnienie w kotle gazowym, czyli czym może skutkować nieprawidłowa regulacja?

Nieprawidłowa regulacja ciśnienia poduszki gazowej oraz błędna wartość ciśnienia napełnienia instalacji skutkują znacznymi skokami ciśnienia podczas pracy układu. Jakie są tego konsekwencje i jak zwiększyć ciśnienie w piecu gazowym (czyli kotle gazowym) bądź je zmniejszyć?

Przykładem nieprawidłowej sytuacji jest stan, gdy ciśnienie napełniania jest wyraźnie mniejsze niż ciśnienia wstępnego w naczyniu. W tym przypadku w naczyniu panuje nadciśnienie względem instalacji, co skutkuje niemożnością kompensacji wzrostu objętości cieczy w zakresie odpowiadającym różnicy ciśnienia. Im większa różnica, tym skoki będą większe.

Zbyt niskie ciśnienie poduszki gazowej również skutkuje podobnymi objawami. W domowych kotłach gazowych stosowane są najczęściej zawory bezpieczeństwa o ciśnieniu otwarcia 3 bar, przy czym z pofpwodu pewnej tolerancji taki zawór może się otworzyć już przy wartości rzędu 2,5 bar. Następuje wtedy upust czynnika grzewczego. Jeśli zatem skoki ciśnienia mogą powodować osiąganie takich wartości, to będzie to skutkować także stałym spadkiem ciśnienia ze względu na wyciek czynnika. Analogiczna sytuacja zajdzie także wtedy, gdy naczynie zostanie uszkodzone i pęknie jego membrana. Wtedy również następuje zadziałanie zaworu bezpieczeństwa. Delikatny wzrost ciśnienia (rzędu 0,2-0,3 bar) nie jest jednak zjawiskiem niebezpiecznym i może mieć miejsce w prawidłowo funkcjonującej instalacji.

Sprawdzenie ciśnienia poduszki wstępnej jest obowiązkowym punktem każdego okresowego przeglądu technicznego kotła gazowego. Warto jednak pamiętać o tym, że czynność tę należy wykonać na niepracującej instalacji oraz bez wody (tzw. rezerwy) obecnej w naczyniu wzbiorczym. Brak zastosowania się do tych wytycznych będzie skutkować nieprawidłowym odczytem ciśnienia. Podczas próby wykonania pomiaru może dojść do wycieku czynnika grzewczego przez wentyl służący do podłączenia manometru. Taka sytuacja oznacza, że naczynie jest uszkodzone i w całości wypełnione wodą.

Nieprawidłowości w we wskazywanym przez kocioł ciśnieniu w kotle gazowym mogą być nie tylko wynikiem rzeczywistych problemów: niekiedy zdarza się, że samo wskazanie jest błędne i wprowadza w błąd zarówno człowieka jak i układ zabezpieczeń kotła. Czujnik ciśnienia, tak jak każdy inny element kotła może ulec uszkodzeniu. Z tego powodu zasadnym jest, aby w kotłowni zainstalować dodatkowe, niezależne urządzenie pomiarowe – manometr tarczowy, pozwalający zweryfikować wskazanie widoczne na ekranie kotła.

Przeczytaj też: Co wybrać: kocioł jedno- czy dwufunkcyjny?