Słyszałeś o piecach gazowych do likwidacji? Sprawdź rzetelne informacje dotyczące zmian w przepisach
Media zostały ostatnio zalane informacjami dotyczącymi dyrektywy EPBD. Większość artykułów wprowadza swoimi tytułami niepotrzebny zamęt i negatywnie wpływa na rynek urządzeń grzewczych. Dotyczy to kotłów gazowych, a także pogłębia negatywne postrzeganie pomp ciepła po doświadczeniach z roku 2023. Niestety wiele z tych publikacji i komentarzy posługuje się wyrwanymi z kontekstu stwierdzeniami, co tworzy fałszywy odbiór sytuacji. Zastanawiasz się, czy będzie likwidacja pieców gazowych? Wszystkie wątpliwości wyjaśniamy w poniższym tekście.
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest dyrektywa EPBD,
- co zmienia się w przepisach dotyczących ogrzewania gazowego,
- czy będą likwidowane dotacje na piece gazowe,
- czy warto inwestować w kocioł gazowy.
Piece gazowe – Unia Europejska i dyrektywa EPBD: co to takiego?
W marcu 2024 r.uchwalono nowelizację Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). To unijna dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków z 2010 r., która była zaczątkiem dla realizacji tzw. Zielonego Ładu. Założeniem całego programu i zielonej polityki Unii Europejskiej jest redukcja emisji CO2 o co najmniej 55% do 2030 r. w stosunku do emisji dwutlenku węgla w 1990 r. Do tego czasu, a więc w ciągu kolejnych 6-7 lat, 40% energii będzie według założeń pochodzić ze źródeł odnawialnych. Do 2050 r. cały obszar Unii ma być obojętny dla klimatu.
Jakie zmiany w przepisach dotyczących pieców gazowych?
EPBD jest poświęcona głównie zwiększaniu efektywności budynków poprzez poprawianie ich parametrów fizycznych. Ma to prowadzić do redukcji zaopatrzenia w energię elektryczną i ciepło, co bezpośrednio przełoży się na zmniejszenie zużycia energii elektrycznej, gazu, biomasy i innych nośników energii koniecznych do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania budynku. To właśnie jest główny cel EPDB, a nie – jak wynika z wielu publikacji – likwidacja kotłów gazowych.
Postanowienia obejmują zakaz dopłat do urządzeń grzewczych na paliwa kopalne od 2025 r. z pewnymi wyjątkami oraz niewiążące porozumienie o całkowitym wycofaniu się z wykorzystania paliw kopalnych na cele grzewcze do 2040 r.
Dyrektywa sprawi, że panele słoneczne na dachach domów (kolektory słoneczne lub panele PV) nowo wybudowanych lub remontowanych będą obowiązkowe, pod warunkiem, że ich zastosowanie będzie uzasadnione ekonomiczne.
Przykłady zapisów zawartych w dyrektywie EPBD:
- Załącznik II „Wzór krajowych planów renowacji budynków” (s. 128): państwa członkowskie powinny przedstawić przegląd polityk i środków dotyczących f) dekarbonizacji ogrzewania i chłodzenia, w tym za pośrednictwem sieci ciepłowniczych i chłodniczych, oraz stopniowego odchodzenia od paliw kopalnych w ogrzewaniu i chłodzeniu z myślą o całkowitym wycofaniu kotłów na paliwa kopalne do 2040 r.
- Artykuł 11 „Systemy techniczne budynków” (str. 77):
- 5. Państwa członkowskie dążą do zastąpienia w istniejących budynkach samodzielnie zainstalowanych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, aby były one zgodne z krajowymi planami stopniowego wycofywania kotłów na paliwa kopalne.
- 6. Komisja wydaje wytyczne dotyczące tego, co kwalifikuje się jako kocioł na paliwa kopalne.
Z tych zapisów wynika, że kotły gazowe – jako źródło szczytowe w układach hybrydowych wspierające ogrzewanie np. z pompami ciepła lub kolektorami słonecznymi – nie zostaną objęte zakazem.
Dodatkowo, doprecyzowane będzie wykorzystanie gazów odnawialnych do zasilania samodzielnych kotłów gazowych, których także nie będą obejmowały ograniczenia.
Przeczytaj też: Czy ogrzewanie gazowe się opłaca?
Nie będzie likwidacji pieców gazowych. A co ze wsparciem finansowym w ramach sztandarowych programów rządowych?
Jak możemy dowiedzieć się z dyrektywy:
- Motyw 14 (s. 14): Państwa członkowskie powinny dążyć do stopniowego wycofywania samodzielnie instalowanych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, a w pierwszej kolejności nie należy przyznawać wsparcia finansowego do instalowania samodzielnie instalowanych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi od 2025 r., z wyjątkiem tych, które zostały wybrane do inwestycji przed 2025 r. w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Spójności. Nadal powinna istnieć możliwość przyznawania wsparcia finansowego do instalacji hybrydowych systemów grzewczych ze znacznym udziałem energii odnawialnej, takich jak połączenie kotła z energią słoneczną termiczną (kolektorami słonecznymi) lub z pompą ciepła.
- Artykuł 15 ust. 10 „Wsparcie finansowe, umiejętności i bariery rynkowe” (s. 93): Najpóźniej od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie przewidują wsparcia finansowego do instalowania samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem kotłów wybranych do inwestycji przed 2025 r.
Warto także dodać, że w wypadku wsparcia finansowego obowiązują dwie daty – 2025 oraz 2027 rok. Od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie przewidują żadnych zachęt finansowych do instalowania samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Od tej zasady obowiązują jednak wyjątki. Jeśli zachęty finansowe zostały wybrane do inwestycji przed 2025 r., zgodnie z artykułami rozporządzeń dotyczących funduszy europejskich (RRF, FEDER, WPR itp.), to nadal są możliwe dopłaty do końca wieloletnich ram finansowych w 2027 r. Zwolnienia te powinny mieć zastosowanie w szczególności w krajach, w których kotły węglowe mają zostać zastąpione kotłami na gaz ziemny. Z tego wynika, że program Czyste Powietrze powinien być objęty tymi wyjątkami do 2027 r.
Przeczytaj też: Jak uzyskać dofinansowanie do ogrzewania w 2024 roku
Warto pamiętać, że EPBD skupia się przede wszystkim wokół celów służących ograniczeniu zużycia energii w budynkach. W art. 9 ust. 1 dotyczącym minimalnych norm charakterystyki energetycznej dla sektora niemieszkalnego ustanowiono przepisy, które doprowadzą do renowacji 16% budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej do 2030 r. i 26% budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej do 2033 r. W art. 9 ust. 2 dotyczącym trajektorii stopniowej renowacji sektora mieszkaniowego zobowiązano państwa członkowskie do ustanowienia krajowej trajektorii prowadzącej do zmniejszenia średniego zużycia energii pierwotnej w zasobach budynków mieszkalnych o 16% do 2030 r. i o 20–22% do 2035 r. 55% średniego zużycia energii pierwotnej będzie musiało zostać osiągnięte poprzez renowację budynków mieszkalnych o najgorszej charakterystyce energetycznej.
Czy warto zakupić jeszcze kocioł gazowy?
Pomimo stopniowego wycofywania dotacji na kotły na paliwa kopalne (w tym gaz), nadal są one najtańszym źródłem ciepła. Instalacja kotła gazowego jest dwa razy tańsza od pompy ciepła i kilkakrotnie bardziej opłacalna od pelletu, więc taka inwestycja w przeciągu kolejnych lat i tak może się zwrócić nawet bez dofinansowania. Zgodnie z przedstawioną wyżej argumentacją dyrektywy EPDB nie można tak po prostu z dnia na dzień zrezygnować z kotłów opalanych gazem. Stanowią one świetne uzupełnienie do instalacji hybrydowych opartych na pompach ciepła, co w przypadku uzyskiwania wysokiego parametru na instalacji przy niskich temperaturach zewnętrznych, paradoksalnie poprawiają efektywność pracy pompy ciepła. Jeżeli zastanawiasz się nad zakupem wysokowydajnego gazowego kotła kondensacyjnego spełniającego wszystkie wymagania programu Czyste Powietrze, skorzystaj z szerokiej oferty kotłów naszej marki.
Przeczytaj też: Pompa ciepła z kotłem gazowym – jak działa taka instalacja grzewcza?